چرا بایستی تست تشخیص HPV راه اندازی کنیم؟
بر اساس آمار به‌دست‌آمده از وزارت بهداشت، متاسفانه نرخ بیماری‌های مقاربتی در کشور در حال افزایش است. یکی از رایج‌ترین این بیماری‌ها سرطان دهانه رحم می‌باشد که از طریق آلودگی با برخی تایپ‌های ویروس HPV ایجاد می‌شود و می‌تواند پیامدهای بسیار خطرناکی برای بیمار داشته باشد. حتی در برخی موارد، آلودگی با تایپ‌های به ظاهر کم‌خطر نیز می‌تواند فشارهای روحی-روانی زیادی برای فرد آلوده به همراه داشته باشد. برخی از افراد آلوده به تایپ‌های به ظاهر کم‌خطر، ممکن است به دلیل سیستم ایمنی قوی که دارند علامتی نداشته باشند اما این ویروس را به فردی منتقل کنند که دارای نقص در سیستم ایمنی باشد و ویروس در بدن این فرد می‌تواند علائمی شبیه ویروس‌های پرخطر را تقلید کند، یا در ساده‌ترین حالت، زخم‌های پوستی ایجاد کند که از نظر روانی زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد(۱-۴)، بنابراین با راه‌اندازی بخش تشخیص ویروس HPV و استفاده از از روش‌ها و کیت‌های دارای اختصاصیت و کیفیت بالا می‌توان گامی مهم در افزایش سلامت جامعه برداشت.
نکات مهم در کاهش نرخ مثبت و منفی کاذب در تست HPV
نمونه‌گیری:
- جهت کاهش خطا در مرحله‌ی نمونه‌گیری، بایستی در انتخاب محلول انتقال ویروس دقت زیادی کرد. برخی از محیط‌های انتقال ویروس دارای سطح بالایی از مهار‌کننده‌ها می‌باشند که می‌تواند منجر به نتایج منفی کاذب در نمونه بیمار شود. در برخی مواقع با استشمام بوی فرمالدهید بالا در این محلول‌ها می‌توان به وجود مواد مهار‌کننده در محلول پی برد. در این مواقع بایستی یا از محلول جایگزین برند دیگری استفاده کرد یا زمان لایز استخراج طولانی‌تر گردد و نتایج دوباره بررسی شوند.
- نمونه‌هایی که بیش از دو ماه از زمان نمونه‌گیری آن‌ها گذشته باشد برای گزارش نتایج، قابل اعتماد نیستند.
- برای نمونه مردان طبق مطالعات و مقالات جدید بهتر است از نمونه‌ی ادرار اول صبح یا نمونه سمن استفاده شود. در برخی موارد، در نمونه‌های گرفته‌شده با سواپ، به دلیل کم بودن سلول، نتایج منفی کاذب مشاهده می‌شود.
مرحله‌ی استخراج:
- رسوب‌گیری از نمونه‌ها حتما انجام شود.
- رسوب‌های به‌دست‌آمده بهتر است حتما با PBS یا سرم فیزیولوژی شستشو داده شوند.
- از آنجایی که مقدار نمونه‌ی اولیه کمتر یا بیشتر از میزان ذکر‌شده در دستورالعمل کیت استخراج ممکن است باعث ایجاد نتایج منفی کاذب شود، حتما جهت میزان نمونه‌ی اولیه بر اساس دستورالعمل استخراج عمل کنید.
نکات مهم در کاهش نرخ مثبت و منفی کاذب در تست HPV
انتخاب کیت Genotyping:
- در انتخاب کیت مناسب برای ژنوتایپینگ نمونه‌های HPV به روش مورد استفاده حتما توجه داشته باشید. در برخی تکنیک‌ها نظیر تکنیک‌های مبتنی بر Hybridization احتمال Cross Reaction بین تایپ‌های نزدیک به هم در یک خانواده بسیار زیاد است و ممکن است Cross Reactionها باعث نتایج کاذب تایپ‌های پر‌اهمیت به جای تایپ‌های کم‌اهمیت‌تر از نظر پزشکی شود که فشار روانی بالایی برای بیمار به همراه دارد.
- در انتخاب کیت تشخیص حتما به توالی هدف دقت شود، زیرا برخی توالی‌های HPV نظیر توالی L1 طی اینتگراسیون HPV در ژنوم سلول میزبان حذف می‌شوند و بنابراین در روش‌هایی که از این توالی استفاده کنند نتایج منفی کاذب مشاهده می‌شود. اما از آنجایی که توالی E6/E7 جزء توالی‌های حیاتی ویروس است و حذف و یا جهش در این توالی‌ها باعث نابودی ویروس خواهد شد، استفاده از این توالی در طراحی کیت‌ها به تشخیص دقیق تایپ HPV کمک خواهد کرد.
نکات مهم در کاهش نرخ مثبت و منفی کاذب در تست HPV
گزارش نتایج:
- حتما در سری کاری کنترل منفی استفاده گردد. اگر برای تایپی در نمونه بیمار خاصی در Ct بالا پیک مشاهده شود و در مورد مثبت یا منفی بودن نتیجه شک وجود داشته باشد، بایستی حتما همه‌ی نمونه‌ها، بویژه نمونه کنترل منفی از نظر وجود این پیک در تایپ مورد‌نظر بررسی گردد. اگر تنها آن بیمار خاص این پیک را داشت و شکل پیک تیپیک بود و در نمونه‌های دیگر این پیک تکرار نشده بود احتمالا آن بیمار برای تایپ مورد نظرمثبت است اما Load ویروس در بدن بیمار پایین می‌باشد و بر اساس نتیجه‌ی مشاهده‌شده می‌توان از متن پیشنهادی مربوط به WHO استفاده کرد.
- هر چند وقت یکبار گزارشی از تایپ‌هایی که در بیمارها به دست آورده‌اید تهیه کنید و بررسی کنید که آیا نرخ گزارش مثبت بالایی از برخی تایپ‌های توام با هم را دارید؟ اگر چنین بود، درخت فیلوژنیک را بررسی نمایید، اگر آن تایپ‌ها در درخت فیلوژنیک نزدیک به هم بودند احتمالا نرخ بالای نتایج مربوطه به دلیل وجود Cross Reaction بین این تایپ‌ها در کیت مورد استفاده می‌باشد.
- برخی وقت‌ها سوال پیش می‌آید که تا چه میزان RFU برای گزارش مثبت مد نظر می‌باشد؟ از نظر تئوری ۱۰% RFU مشاهده‌شده در کنترل مثبت قابل‌قبول است اما در حالت عملی و آزمایشگاهی معمولا شرایط در برخی مواقع متفاوت خواهد شد و شکل پیک مشاهده‌شده تعیین‌کننده نتیجه می‌باشد.
ثبت ديدگاه